“Zdolne, ale leniwe"

Podczas zebrania rodziców to sformułowanie na temat postępów w nauce pada
bardzo często z ust nauczycieli. Właściwie każde dziecko można określić w ten
sposób. Jest to pusty frazes, który nie wyjaśnia wcale, dlaczego uczeń ma problemy z
przyswojeniem wiedzy. Powodów słabych ocen można oczywiście szukać w
niewłaściwym wywiązywaniu się z obowiązków lub ich całkowitym zaniechaniu. To
jednak także sygnał, że dziecko nie poznało jeszcze odpowiedniej metody nauki.

Młody człowiek w początkowym okresie rozwoju wykazuje naturalną ciekawość
świata. Rodzice obserwują zainteresowanie, z jakim ogląda np. programy historyczne
czy przyrodnicze w telewizji. Stąd nagłe zdziwienie, gdy spoglądają na świadectwo.
Pojawia się pytanie: dlaczego tak inteligentne dziecko nie może poradzić sobie ze
szkolnymi zadaniami? Nie zawsze jest to kwestia wspomnianego lenistwa.
Niejednokrotnie uczeń spędza nad pracą domową długie godziny, ale efektów wysiłku
włożonego w przygotowanie do zajęć nie widać. Co zatem zrobić?

1. Dopasować metodę nauki do naturalnych dyspozycje dziecka

Każdy z nas jest inny. Część osób, tzw. słuchowcy lepiej zapamiętuje to, co słyszy.
Szybciej pojmują wszystkie informacje przekazywane podczas lekcji. Zadanie
domowe pełni wówczas funkcję przypominającą i utrwalającą. Uczniom o takich
dyspozycjach zaleca się wypowiadanie na głos poleceń oraz czytanego tekstu, co
poprawi stopień ich zrozumienia.

Z kolei niektórzy osiągają dobre rezultaty, gdy wiedza jest im przekazywana za
pomocą obrazów, to wzrokowcy. Dużo sprawniej przyswajają teksty pisanie, a wizualizacja
zagadnień np. materiałami filmowymi, pomaga zrozumieć ich istotę. Zaleca się także
podkreślanie kolorem najważniejszych informacji. To znacznie przyspiesza proces
nauczania.

Istnieje także trzecia grupa, którą są kinestetycy, czyli tzw. “czuciowcy”. Z trudnością
utrzymują koncentrację i dysponują niespożytą energią. Ich dominującą potrzebą jest
bycie w stałym ruchu. Takie dzieci bywają kłopotliwe dla nauczycieli
przyzwyczajonych do spokoju na lekcji. Sam uczeń także męczy się w ławce, ponieważ
co chwila spogląda za okno lub nieustannie rysuje na marginesie.

Sposobem na opanowanie energii “czuciowców” i skuteczne zwiększenie zasobów ich
wiedzy jest odwołanie do zdolności manualnych. Wykazują się, gdy ich zadaniem jest
przygotowanie modelu cząsteczki albo praca plastyczna na zadany temat. Oczywiście nie
wszystkie zadania można wykonać w ten sposób. Dlatego warto pamiętać o innych
uwarunkowaniach nauki, które mają wpływ na przyswajanie wiedzy.

2. Nie obarczać dziecka winą za słabe oceny

Istnieje wiele przykładów uczniów, którzy sukcesy w szkole okupują ogromnym
stresem. Otrzymują dobre stopnie, ponieważ chcą być najlepsze w każdej dziedzinie.
To często efekt presji rodziców, która sprawia, że dzieci szybko zniechęcają się do
nauki po kilku niepowodzeniach. Wówczas trudno odbudować w uczniu chęć do
pracy. Rodzice powinni zatem wykazać się większą wyrozumiałością i postarać się nie
obciążać dzieci własnymi ambicjami.

3. Przedkładać zdolność pojmowania nad oceny na świadectwie

Konsekwencją niedocenienia lub niespełnienia oczekiwań rodziców jest całkowite
porzucenie sumiennego wypełniania obowiązków. Dlatego jednym ze sposobów na
poprawę ocen jest… nie dbać o nie. Zły stopień nie jest karą wymierzoną przez
nauczyciela, a tylko informacją, że pewne partie materiału uczeń powinien lepiej
opanować. Co więcej, dzieci są coraz inteligentniejsze i bardziej przenikliwe niż
kiedyś. Obserwują rzeczywistość i dobrze wiedzą, że pozytywne oceny nie są jedynym
wyznacznikiem sukcesu. Wykazują naturalną niechęć do hołdowania starej zasadzie
“zakuć, zdać, zapomnieć”. W nauce chodzi o to, aby rozumieć, a nie tylko powtarzać.

4. Rozpoznać talent dziecka i pozwolić mu go rozwijać

Omnibusami mogą być wyłącznie jednostki. Dysponowanie wszechstronną wiedzą
jest niewątpliwie zaletą, ale nie stanowi to głównego celu edukacji. We współczesnym
świecie coraz bardziej liczy się wyspecjalizowanie. Warto zatem zachęcać dziecko do
skupienia się na wybranych przedmiotach i obdarzyć go zaufaniem, że nie zaniecha
opanowania zagadnień z pozostałych lekcji.

5. Skorzystać z korepetycji w domu lub przez Internet

Podane sposoby na poprawę ocen są skuteczne na wczesnym etapie edukacji, gdy
dziecko łatwo odpowiednio ukształtować. Istnieją jednak sytuacje, kiedy na
stopniową zmianę nawyków uczenia się nie ma już czasu. Przykładem są chociażby
przygotowania do egzaminu maturalnego. Ten najważniejszy sprawdzian w życiu
ucznia bezpośrednio decyduje o jego przyszłym losie. Pozytywny rezultat pozwala
zdać na wymarzone studia, po których można dostać upragnioną pracę.

Częstym sposobem na szybkie opanowanie materiału są korepetycje. Nie wszystkich
jednak na nie stać. Zwłaszcza, gdy w grę wchodzą prywatne lekcje z kilku
przedmiotów. Z pomocą przychodzi jednak niezawodny Internet. Uczeń może
samodzielnie wykonać zadanie, a potem sprawdzić poprawne rozwiązanie na
specjalistycznej stronie (np. odrabiamy.pl). Zagadnienia opracowują profesjonalni
nauczyciele, więc dostępna baza wiedzy skutecznie pozwala uzupełnić braki.

Jak uczyć, żeby się nauczyć?

Wszystkie sposoby powinny wzajemnie się dopełniać. Pozbawiony presji uczeń, który
otrzymuje pełne wsparcie rodzica, z pewnością w niedługim czasie będzie przynosić
do domu same dobre informacje o postępach w nauce. Zaś wizyta na wywiadówce
będzie dla mamy czy taty prawdziwą przyjemnością. Nic w końcu tak nie cieszy, jak
sukcesy dziecka.